در مقاله قبلی نحوه محاسبه وزن میلگرد ستون را بررسی کردیم، این مقاله محاسبه وزن میلگرد تیر را بررسی می‌کنیم:
همان‌طور که می‌دانید تیر از اعضای اصلی سازه بتنی می‌باشد به‌طوری‌که بارها از کف به تیرها و از تیرها به ستون و سپس به فونداسیون و خاک منتقل می‌شوند.
اگر بخواهیم میلگرد تیر را بتنی را تقسیم‌بندی کنیم، تقسیم‌بندی آن به‌صورت زیر می‌باشد:
1- میلگرد طولی
2- خاموت
3- میلگرد تقویتی
میلگرد طولی:
به میلگردهایی که در طول تیر اجرا می‌شوند میلگرد طولی میگویند، در زیر نمونه‌ای از میلگردهای طولی را می‌بینیم:
همان‌طور که در مقطع تیر می‌بینید، میلگردهای طولی تیر مشخص است.
حال در اینجا می‌خواهیم وزن میلگردهای طولی تیر را محاسبه کنیم.
یک فرمول عمومی: برای محاسبه وزن میلگرد تیر طول میلگرد را در وزن واجد طول آن ضرب می‌کنیم.
حال سؤال اینجاست که وزن واحد میلگرد تیر چگونه محاسبه می‌شود و یا از کجا برداشت می‌شود.
منظور از وزن واحد میلگرد، وزن یک متر طول میلگرد مشخص‌شده می‌باشد که این وزن را می‌توان به 2 شیوه به دست آورد:
استفاده از جدول اشتال
محاسبه با فرمول
1-استفاده از جدول اشتال:
جدول اشتال، جدول استانداردی است که وزن واحد پروفیل‌ها از قبیل (تیرآهن، قوطی، ناودانی، میلگرد، ...) مشخص‌شده است و می‌توان برای محاسبه وزن واحد میلگرد از آن استفاده نمود.
2-استفاده از فرمول:
فرمول محاسبه وزن واحد میلگرد به‌صورت زیر می‌باشد.
وزن یک متر میلگرد: 162 / قطر میلگرد * قطر میلگرد
مثلاً برای محاسبه وزن یک متر میلگرد 18 داریم:
kg2=162/18*18
برای محاسبه طول میلگرد طولی تیر ابتدا طول محور را در نظر گرفته، سپس از طول محور مقدار کاور (از دو طرف) را کسر نموده و به عدد به‌دست‌آمده مقدار خم میلگرد را اضافه می‌نماییم.
حال می‌توانیم وزن میلگرد طولی را از ضرب طول به‌دست‌آمده در وزن واحد میلگرد به دست بیاورم.
2-خاموت تیر
خاموت درواقع نوعی میلگرد عرضی است که در عضو سازه (ستون یا تیر) را در برابر نیروهای برشی و پیچشی مقاومت می‌کند.
برای محاسبه وزن خاموت نیز مانند محاسبه وزن میلگرد طولی، باید طول میلگرد خاموت را در وزن واحد طول آن ضرب نمود.
برای محاسبه طول خاموت باید 4 وجه خاموت را جمع نموده و به عدد به‌دست‌آمده طول خم‌های خاموت اضافه شوند.
طول هر وجه خاموت برابر است با اندازه عرض یا ارتفاع (بسته به وجه انتخابی دارد) منهای مقدار 2 کاور تیر.
مثلاً تیر موردنظر ما 25*35 است که ارتفاع آن 25 و عرض آن 35 است.
خب برای محاسبه خاموت این تیر ابتدا باید مقدار کاور را از آیین‌نامه برداشت کنیم (در اینجا به‌طور فرض خاموت تیر 5 سانتیمتر در نظر گرفته‌شده است.)
حال برای وجه عرض داریم:
Cm25 = 5 – 5 – 35
و برای وجه ارتفاع داریم:
cm15 = 5 – 5 – 25
و خم خاموت را 10 سانت در نظر می‌گیریم.
پس اندازه وجه‌های خاموت مانند شکل زیر می‌شود:
پس طول خاموت برابر می‌شود با:
25+25+15+15+10+10=1 m
در ورکشاپ شماره 9 می‌توانید نحوه محاسبه وزن میلگردهای تیر (شامل میلگرد طولی و خاموت تیر) را به‌طور کامل و با ذکر یک مثال کاملاً عملی مشاهده کنید: